زعفران وحشی یا جو قاسم چیست؟

جو قاسم یا Netted Saffron یا زعفران وحشی در واقع به شکل غده‌های کروی هستند که از شبکه‌ای فیبری به رنگ قهوه‌ای روشن پوشیده شده است. جو قاسم بو و رایحه‌ای ندارد و طعم آن تند است. نام علمی جو قاسم Crocus Haussknechtii Boiss است و از تیره زنبقیان است. جو قاسم نوعی زعفران صحرایی و وحشی بومی کشور ایران است. زعفران وحشی یا جو قاسم به زعفران معمولی شباهت بسیار دارد و فصل گل‌دهی آن اسفند، فروردین و اردیبهشت ماه است. گل‌های جو قاسم از رنگ سفید تا آبی پررنگ هستند و وجود خامه منقسم به سه شاخه قرمز و روشن علامت مشخصه است. از جو قاسم به صورت سرخ کرده و یا جوشانده به عنوان ماده‌ای غذایی و همچنین تقویت کننده و ضد روماتیسم مصرف سنتی دارد. از دیگر نام‌های جو قاسم می‌توان به مواردی مانند پی شوک، چیدم، گل خیارو و زعفران وحشی اشاره کرد. گفتیم جو قاسم بومی ایران است و در استان‌های ایلام، زنجان، کرمانشاه، چهارمحال و بختیاری، مرکزی،لرستان، کردستان، همدان وجود دارد. ما در مقاله قدمت زعفران در ایران و سایر کشورهای دنیا راجع به زعفران وحشی اشاره کرده ایم.

خواص جو قاسم

جو قاسم یا زعفران وحشی منبعی غنی از پروتئین و مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر، آهن، سدیم، پتاسیم، ویتامین‌ها مانند ویتامین B1، ویتامین B2 و ویتامین B3 است و مقدار کمی آرسنیک دارد. جو قاسم یا زعفران وحشی خواص و فوایدی برای سلامت بدن دارد که در ادامه به آن می‌پردازیم.

ارزش غذایی جو قاسم

مواد و ترکیبات شیمیایی موجود در صد گرم از جو قاسم یا زعفران وحشی به صورت زیر است:

• آب : یازده گرم
• پروتئین: هشت گرم
• مواد نشاسته‌ای: هفتاد و هشت گرم

مواد معدنی

• کلسیم : شانزده میلی گرم
• فسفر : صد و هشتاد و نه میلی گرم
• آهن: دو میلی گرم
• سدیم: سه میلی گرم
• پتاسیم: صد و شصت میلی گرم
• ویتامین ب ۱ : ۰/۱۲ میلی گرم
• ویتامین ب ۲ : ۰/۰۵ میلی گرم
• ویتامین ب ۳: ۳ میلی گرم
• آرسنیک : به مقدار بسیار کم

خواص دارویی و درمانی جو قاسم

جوقا سم یا زعفران وحشی در کنار طعم دادن به غذا، خواص و فوایدی برای سلامت بدن نیز دارد.

جو قاسم یا زعفران وحشی دارای ویتامین Cاست. ویتامین C از جمله ویتامین‌های ضروری و مهم در تقوست سیستم ایمنی بدن است و موجب تحریک سیستم دفاعی و ایمنی بدن انسان برای تولید گلبول‌های سفید می‌گردد که خط مقدم دفاعی بدن در برابر بیماری‌ها و عوامل میکروبی و ویروسی است.

علاوه بر این ویتامین C یا اسید آسکوربیک برای تولید کلاژن نیز ضروری و مهم است. کلاژن برای تولید‌ سلول‌های جدید در ترمیم زخم، جراحت، رشد عضله، ترمیم رگ‌های خونی و تولید بافت، ضروری است. جو قاسم دارای اثر مسکن برای تسکین درد است. زعفران وحشی یا جو قاسم را با شیر ترکیب کرده و گرم کنید و پیش از خواب مصرف کنید تا خوابی راحت داشته باشید. قاعده آور بودن، تقویت قوای جنسی و تقویت حافظه و یادگیری از دیگر خواص جوقاسم یا زعفران وحشی است.

بروز تومورهای پوستی پیشگیری می‌کند ودردهای آرتریت را تسکین می‌بخشد

زعفران وحشی می‌تواند موجب رفع و از بین رفتن خونریزی‌های بعد از زایمان شود. جو قاسم دارای خواص ضد التهابی بوده و با ماساژ دادن لثه با آب زعفران وحشی التهاب و زخم دهان را از بین می‌رود. از بین بردن استرس و اضطرابرو خاصیت آرامش بخشی از دیگر فواید جو قاسم است.

طریقه مصرف جو قاسم

طریقه مصرف جو قاسم یا زعفران وحشی به این صورت است که باید ابتدا جو قاسم را به خوبی تمیز کرده و سپس با روش‌های مختلفی از آن استفاده کرد.

روش اول طریقه مصرف جو قاسم

در این روش از مصرف جو قاسم یا زعفران وحشی باید پس از تمیز کردن جو قاسم آن را همراه با مقداری آب در قابلمه ریخته و بپزید یا به اصطلاح آب‌پز کنید. سپس این جو قاسم آب‌پز شده را همراه با پیاز داغ کوبیده و مصرف کنید.

روش دوم طریقه مصرف جو قاسم

در این روش از مصرف جو قاسم پس از تمیز کردن آن از غده خام آن استفاده می‌کنند.

روش سوم از طریقه مصرف جو قاسم

در این روش نیز پس از تمیز کردن جو قاسم یا زعفران وحشی شان را آب پز کرده و با با کمی نمک آن را میل می‌کنند.

روش چهارم طریقه مصرف جو قاسم

پس از تمیز کردن جو قاسم، غده تمیز شده را روی آتش کباب می‌کنند.

تاکنون در رابطه با عوارض یا مضرات استفاده از جو قاسم گزارشی دریافت نشده است. با این‌وجود لازم است در مصرف هر ماده غذایی حد تعادل را رعایت نمود تا از آسیب به بدن جلوگیری کند. جو قاسم خواص بسیاری دارد و از آن‌جایی که دارای فیبر و آب است، می‌تواند به لاغری افراد کمک کند. به دلیل خواص آن لازم است در رژیم غذایی از آن استفاده کنیم که روش‌های متفاوتی برای استفاده از جو قاسم در رژیم غذایی ذکر کردیم؛ اما نباید آن را بیش از حد مصرف نمود. هر ماده غذایی را چنانچه به میزان کافی مصرف کنیم، می‌توانیم از خواص آن بهره‌مند شویم و چنانچه بیش از حد مورد نیاز مصرف گردد، سبب چاقی و آسیب‌های دیگر به سلامتی افراد می‌شود. این حد تعادل را می‌توان در یک رژیم غذایی اصولی و سالم پیدا نمود.

منبع : غفاری دایت

تهيه و جمع آوری توسط تیم تحقیق و توسعه حانیمید